8½ (1963), İtalyan yönetmen Federico Fellini’nin otobiyografik ögelerle dolu, içten ve büyüleyici bir film. Film, yaratıcı bir tıkanıklık içinde olan ünlü yönetmen Guido Anselmi’nin hikayesini anlatıyor ve sanatın, hayatın ve hayal gücünün karmaşık dünyasında izleyiciyi derin bir yolculuğa çıkarıyor. Guido’nun yolculuğu, Fellini’nin kendi hayatına ve sanatla olan ilişkisinde yaşadığı gelgitlere dair samimi bir itiraf gibi.
Guido (Marcello Mastroianni), yeni bir film üzerinde çalışmak için sahilde bir kaplıca tatiline çıkmıştır. Ancak projede neye odaklanması gerektiğine bir türlü karar veremez ve film hazırlıkları ilerlerken bir yaratıcı krizle boğuşmaya başlar. Çevresindeki insanlar — yapımcılar, oyuncular, eski sevgililer ve ailesi — sürekli onu rahatsız eder ve talepleriyle baskı yaparlar. Bu durum, Guido’yu daha da bunaltır ve kendini hayal dünyasında ve geçmiş anılarında bulur.
Film boyunca Guido, hayatındaki kadınlarla olan ilişkisini, çocukluğundan kalan anıları ve hayatını sorgular. Eski aşkı Carla, karısı Luisa ve hayatındaki diğer kadın figürleri, onun arayışında önemli bir yer tutar. Ancak Guido, ne geçmişindeki insanlara ne de içinde bulunduğu ilişkilere tam olarak bağlanamaz. Her seferinde, kendi içsel karmaşasıyla baş başa kalır. Filmde sık sık Guido'nun zihninde oluşan hayal ve gerçek arasında gidip gelen sahnelerle karşılaşırız. Bu sahneler, onun duygusal karmaşasını ve kaçış arzusunu yansıtır.
Guido'nun yaratıcı arayışı, aynı zamanda kendini ve hayattaki yerini bulma çabasını temsil eder. Bu karmaşada, yönetmenlik yapmak kadar, hayatı anlamaya çalışmak da bir o kadar zor gelir ona. Fellini, Guido'nun bu karmaşasını renkli bir mizansen ve çarpıcı sinematografik tekniklerle görselleştirir. Guido, film boyunca kendi hayatını bir film gibi izler ve bir noktada bu film içinde sıkışıp kaldığını fark eder.
Son sahnede Guido, film setindeki karmaşanın ortasında, tüm karakterlerin bir araya geldiği bir hayal sahnesinde kendini bulur. Burada, gerçek ile hayalin birbirine karıştığı, kaotik ama bir o kadar da özgür bir dünya yaratır. Film sona ererken, Guido'nun nihayet hayatının düzensizliğini kabul ettiğini ve bu kaosun bir parçası olarak kendini bulduğunu görürüz.
8½, yaratıcı olmanın çelişkilerini ve sanatçının kendi iç dünyasında yaşadığı kargaşayı anlatan, büyüleyici ve derin bir film. Fellini, Guido’nun hayatını ve duygularını samimi bir şekilde gözler önüne sererek, izleyiciye de kendi hayatını ve hayallerini sorgulama fırsatı sunuyor. Film, aynı zamanda, yaratıcılığın bir tür kaçış olduğunu, ama aynı zamanda da insanın kendiyle yüzleşmesine vesile olan bir ayna olduğunu hatırlatan, unutulmaz bir yapıt.
Kommentare